Akciğer kanseri evreleri; tümörün yerleştiği bölgeye, büyüklüğüne ve diğer organlara sıçrayıp sıçramamasına göre yapılır. Ayrıca hastalığın türü de evreleme sürecini etkiler. Küçük hücreli akciğer kanserinde sınırlı ve geniş olmak üzere iki evre varken, küçük hücreli olmayan akciğer kanserinde ise toplam dört evre bulunur.
Akciğer kanseri evreleri, hastalığın durumunu ortaya koymak için geliştirilmiştir. Farklı parametrelere göre evreleme yapılır ve tedavi süreci, söz konusu evrelemeye göre planlanır. Akciğer kanserinin evreleri, aynı zamanda hastalığın seyri hakkında da fikir verir. Yazının devamında akciğer kanseri evreleri ile ilgili merak edilen detayları bulabilirsiniz.
Akciğer Kanseri Evreleme
Evreleme için TNM sistemi kullanılır. Söz konusu sistem; tümör, bölgesel lenf nodu ve metastaz olarak özetlenebilir. Vakalar, ilk olarak hastalığın türlerine göre sınıflandırılır. Daha sonra ise TNM sistemi üzerinden değerlendirilir. İlgili sisteme dair detaylar şu şekildedir:
- T; tümörün büyüklüğünü ve yayılım alanını belirtir. T kriteri üzerinden değerlendirmeler yapılırken T1 (a, b, c), T2 (a, b), T3 ve T4 şeklindeki kriterler dikkate alınır.
- N; hastalığın lenf bezlerine yayılma durumunu gösterir. N0, N1, N2 ve N3 şeklindeki kriterler üzerinden değerlendirme yapılır.
- M; hastalığın uzak organlara metastaz yapma durumunu ortaya koyar. Burada ise M0, M1 (a, b, c) kriterleri üzerinden değerlendirme yapılır.
Buradaki alt türler, evrelemenin daha hassas kriterlere göre yapılmasını sağlar. Örneğin; T1, T2a ve T4 gibi kriterlerin her birinde tümörün büyüklüğüne dair aralıklar ve yayılma bölgeleri yer alır. Yani kriterler açıktır ve değerlendirme kolay şekilde yapılır.
Küçük Hücreli Olmayan Akciğer Kanseri Evreleri
Toplam vakaların yaklaşık olarak %85’lik kısmını küçük hücreli olmayan akciğer kanseri oluşturur. Bu kanser türünün sınıflandırılmasında dört evre kullanılır. Bunlara dair detaylar aşağıdaki gibidir:
1 – Evre I
Hastalığın ilk evresidir. Erken ve başlangıç evresi olarak da isimlendirilir. Bu evrede hastalık küçük bir alanda ve lokalize şekildedir. Çevre dokulara yayılma söz konusu değildir. Akciğer kanseri evreleri arasındaki tedavisi en kolay olandır. Ancak belirti vermemesi nedeniyle teşhisi son derece zordur.
Kendi içerisinde IA ve IB olmak üzere ikiye ayrılır. IA’da tümörün boyutu 3 cm’den küçüktür ve lenf düğümlerine yayılım söz konusu değildir. IB evresinde ise tümörün 3-4 cm aralığına kadar çıkar veya hastalık akciğer zarına sıçrar.
2 – Evre II
Kendi içerisinde IIA ve IIB olmak üzere iki farklı alt türü vardır. IIA’da kitlenin boyutu 4-5 cm seviyesine kadar çıkmıştır, buna karşın lenf düğümlerine halen bir sıçrama söz konusu değildir. IIB’de ise tümörün boyutu 5-7 cm’dir veya aynı akciğerde birden fazla noktada tümör vardır. Bunların haricinde kalp zarı, diyaframa giden sinirler gibi yakın noktaların hastalıktan etkilenmesi de IIB için yeterli kabul edilir. Ayrıca tümörün boyutu henüz 5 cm altında olmasına karşın lenf düğümlerine yayılım olan vakalar da IIB’dir.
Akciğer kanseri 2. evre belirtileri de önemli ölçüde belirgin değildir. Bundan dolayı teşhis halen zordur. Hastalığın lokalize olması, cerrahi tedavi imkanını ortaya çıkar. Erken akciğer kanseri evreleri bu bağlamda ileri evrelerden farklılaşır.
3 – Evre III
Kendi içerisinde IIIA, IIIB ve IIIC olarak sınıflara ayrılır. Bu yönü ile karışık bir grup olduğunu ifade etmek yanlış olmayacaktır. IIIA’da tümörün boyutu 5-7 cm arasındadır ve lenf düğümlerine bölgesel sıçrama vardır. Bunun yanında tümörün 5 cm’den küçük olmasına karşın mediastinal lenf düğümlerine sıçrama olması da IIIA olarak kabul edilir.
IIIB’de tümör boyutu 5 cm’den küçük ve karşı taraftaki mediastinal lenf düğümlerine yayılım vardır ya da boyun bölgesindeki lenf bezlerine hastalık sıçramıştır. Bunların haricinde tümör boyutunun 5-7 cm aralığında olması ve mediastinal lenf bezlerine hastalığın sıçraması da IIIB olarak kabul edilir. IIIB için diğer durumlar ise şu şekilde sıralanır:
- Mediastinal lenf bezlerine ile kalp zarı veya diyaframa giden sinirlere yayılım
- Aynı lobda birden fazla tümörün oluşması ve mediastinal lenf bezlerine yayılım
- Tümörün 7 cm’den büyük olması ve mediastinal lenf düğümlerine sıçrama
- Diyafram, yemek borusu, nefes borusu, omurga kemiği ve ses tellerinin işlevini yerine getirmesini sağlayan sinirlerin veya damarların hastalıktan etkilenmesi ve mediastinal lenf düğümlerine hastalığın yayılması
IIIC ise daha fazla yayılımın olduğu, ancak metastazın olmadığı durumlar olarak ifade edilebilir.
En karışık akciğer kanseri evreleri arasında yer alır ve açıkça görüleceği üzere burada hastalık oldukça yayılmıştır. İlgili durum nedeniyle akciğer kanseri 3.evre belirtileri belirgindir ve teşhis için fırsatlar oluşturur. Ancak yayılım nedeniyle cerrahi tedavi çoğunlukla tercih edilmez.
4 – Evre IV
Kendi içerisinde IVA ve IVB olarak iki türü vardır. IVA’da metastaz göğüs kafesi içindedir. Ayrıca farklı bir bölgede ortaya çıkan tek metastaz da yine burada kabul edilir. IVB’de ise metastaz göğüs kafesi dışındadır ve birden fazla bölgededir. İlgili durum şiddetli akciğer kanseri 4. evre belirtileri ile kendisini gösterir. Vücudun diğer bölgelerine yapılan metastazlardan kaynaklı farklı belirtiler de görülebilir. Son evre akciğer kanseri tedavisi için cerrahi yöntem seçeneği çok düşük bir olasılıktır ve çoğunlukla kemoterapi gibi sistemik tedaviler tercih edilir. Kötü huylu tümörler küçültülerek belirtilerin hafifletilmesi ve hastalığın daha da yayılmasının engellenmesi hedeflenir.
Akciğer kanseri evreleri, sadece küçük hücreli olmayan vakalar için bu şekildedir. Tedavi ve hastalığın seyri hakkında önemli bilgiler verir, ancak her hasta için bu süreçlerin farklılık gösterebileceği unutulmamalıdır.
Küçük Hücreli Akciğer Kanseri Evreleri
Küçük hücreli akciğer kanseri evreleri, aşağıda yer alan tabloda gösterilmiştir.
| Evreler | Açıklama |
| Sınırlı Evre | Hastalık tek akciğerdedir ve yakın lenf nodlarına sıçramış olabilir. Ancak akciğer kanserinin göğüs kafesiyle sınırlı olduğu bilinir. Kemoterapi ve radyoterapi gibi yöntemler kombine edilerek uygulanır. |
| Yaygın Evre | Hastalık göğüs kafesinin dışında da görülür. Farklı organlara metastaz yapmıştır. Metastatik akciğer kanseri evreleri arasında yer alır. |
Küçük hücreli akciğer kanseri evreleri bu şekildedir. Hastalığın hızlı yayılması nedeniyle evreleme bu şekilde yapılmıştır.
Akciğer Kanseri Belirtileri Nelerdir?
Akciğer kanseri evreleri, belirtiler üzerinde de etkilidir. Erken evrelerde hastalık yayılmadığından ve tümör küçük olduğundan semptomlar hafiftir veya yoktur. İleri akciğer kanseri evreleri ise metastaz ve büyük tümörler nedeniyle belirgin belirtiler verir. Yaygın olarak görülen belirtiler aşağıdaki gibidir:
- Öksürük
- Nefes darlığı
- Kilo kaybı ve iştahsızlık
- Göğüs ağrısı
- Yorgunluk ve halsizlik
- Akciğer enfeksiyonları
- Kanlı balgam
Akciğer Kanseri Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Tedavi için farklı seçenekler vardır. Cerrahi yöntemler, kemoterapi, radyoterapi, immünoterapi ve akıllı ilaçlar, bu noktada öne çıkar. Tedavi planlaması, akciğer kanseri evreleri üzerinden yapılır. Cerrahi yöntemler, erken evrelerde (I ve II) çok daha fazla tercih edilir. Öncesi ve sonrasında kemoterapiden yararlanılır. İleri evrelerde ise kemoterapi, akıllı ilaçlar ve immünoterapi gibi yöntemler tercih edilir.
Hastalıktan kurtulmak ve yaşam süresini artırmak için doğru tedavi çok önemli olup, bunun için deneyimli doktorların tercih edilmesi gerekir. Prof. Dr. Semih Halezeroğlu da bu isimlerden biridir ve akciğer kanseri ameliyatı konusunda deneyimli bir göğüs cerrahisi uzmanıdır. Akciğer kanseri evreleri ve tedavi yöntemleri hakkında daha fazla bilgi almak için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Akciğer Kanseri 4. Evre Kurtulma Şansı
İleri akciğer kanseri evreleri, tedavi başarı oranının düşmesine neden olur. Ancak bu durum, hastaların kesin olarak kaybedileceği anlamına gelmemektedir. Doğru tedavi ile hastaların sağ kalım oranları ve yaşam süreleri artırılabilir. Ayrıca semptomların şiddeti düşürülerek yaşam kalitesinin artmasına katkı verilebilir.
Akciğer Kanseri Evreleri ile İlgili Sık Sorulan Sorular
Akciğer kanseri evreleri hakkında sık sorulan sorular ve bunların yanıtları aşağıda yer almaktadır.
1 – Akciğer Kanseri Neden Olur?
Sigara, pasif içicilik, radyon gazı, radyasyon maruziyeti ve kimyasal maddeler en önemli nedenidir. Ayrıca hastalığın ortaya çıkmasında genetik faktörlerinde etkisi vardır.
2 – Akciğer Kanseri Evreleri Nelerdir?
Akciğer kanseri evreleri; birinci, ikinci, üçüncü ve dördüncü evre olarak isimlendirilir. Küçük hücreli akciğer kanseri evreleri ise sınırlı ve yaygın evre şeklindedir.
3 – Akciğer Kanseri 3. Evre Ölüm Belirtileri Var Mı?
Bir semptomun ölüm belirtisi olarak nitelenmesi söz konusu değildir. Ancak belirtilerin şiddetlenmesi, hasta için olumsuz bir durumdur ve ilgili durum, üçüncü evrede de ortaya çıkabilir.
4 – Akciğer Kanseri 4. Evre Ölüm Belirtileri Nelerdir?
Akciğer kanseri evreleri içindeki son evrede öksürük, nefes darlığı, göğüs ağrısı gibi semptomlar şiddetli şekilde ortaya çıkar.
5 – Akciğer Kanseri 1.Evre Belirtileri Nasıl Anlaşılır?
Hastalığın ilk dönemlerinde çoğunlukla belirtiler yoktur veya çok düşük şiddette olduğundan fark edilmemektedir.