Akciğer kanseri sebepleri; sigara ve diğer tütün ürünleri, arsenik ve asbest gibi kimyasal maddeler, radon gazı ve radyasyondur. Bunlara ek olarak hava kirliliği, sorunlu yaşam tarzı ve akciğer hastalıkları da akciğer kanseri sebepleri arasında yer alır.
Kansere neden olan unsurlar, herkeste aynı etkiyi göstermez. Örneğin; sürekli sigara içen iki kişiden birinde akciğer kanseri oluşurken, diğerinde oluşmayabilir. Bu durumun nedeni, kanser oluşumunun genetik ve çevresel faktörlerin etkileşimlerine bağlı olmasıdır. Yazının devamında, en yaygın akciğer kanseri sebepleri ile ilgili detaylı bilgiler bulabilirsiniz.
Akciğer Kanseri Nedir?
Bu rahatsızlığın nedenlerine değinmeden önce tanımının yapılması, yani akciğer kanseri nedir sorusunun yanıtlanması gerekir.
Akciğer kanseri; buradaki hücrelerin normal olmayan bir şekilde çoğalması ve yeni bir doku (tümör) oluşturmasıdır. Kontrolsüz şekilde ortaya çıkan tümörler sadece bu organ içerisinde sınırlı kalabilir. Ancak metastaz yaparak farklı organlara da sıçrayabilir.
Farklı akciğer kanseri türleri bulunmaktadır. Tüm dünyada görülen kanser vakalarının büyük kısmını bu türler oluşturur. Ayrıca dünya genelindeki en fazla ölüme neden olan kanser türü olarak dikkat çeker. Her yıl, bu hastalıktan ölenlerin sayısı 1,5 milyondan fazladır. Ölüm sayısının bu kadar fazla olmasının nedeni olarak akciğer kanseri sebepleri kabul edilebilir.
Akciğer Kanseri Belirtileri
Akciğer kanseri belirtileri, hastalığın türüne, yerleştiği noktaya ve evresine bağlı olarak farklılık gösterir. Erken evrelerde belirtiler hafif veya hiç yoktur. Söz konusu durum, kişinin hastalığı fark etmesini neredeyse imkansız hale getirir. İleri evrelerde ise belirtiler çok daha açık ve belirgindir.
Yaygın olarak görülen belirtiler, aşağıda yer alan tabloda gösterilmiştir:
| Belirtiler | Açıklama |
| Öksürük | Uzun süren ve farklı tedavilere rağmen devam eden öksürüktür. Kronikleşmiştir. Sigara kullananlarda var olan öksürüğün, giderek kötüleşmesi de belirti olarak kabul edilir. |
| Kanlı Balgam | Öksürükle birlikte gelen kanlı balgam, en önemli belirtilerden biridir. Akciğer kanseri teşhisi için önemli bir done sayılır. |
| Solunum Sorunları | Nefes darlığı veya hırıltılı solunum şeklinde kendisini gösterir. Tümörün bronşları tıkaması nedeniyle nefes darlığı, solunum yollarını daraltmasıyla da hırıltılı nefes alma durumu oluşur. |
| Göğüs Ağrısı | Öksürme ve derin nefes alma sırasında göğüste ağrı oluşur. Bunun nedeni tümörün sinirlere ve dokulara baskı yapmasıdır. |
| Ses Kısıklığı | Tümörün ses tellerini etkilemesine bağlı olarak meydana gelir. |
| Yorgunluk | Kanser hücrelerinin çoğalması ve vücudun bununla mücadele etmesi nedeniyle yorgunluk ve halsizlik oluşur. |
| İştahsızlık | Sebepsiz yere oluşan iştahsızlık ve kilo kaybı, en belirgin belirtilerdendir. |
Buradaki belirtilerin farklı nedenleri olabileceği unutulmamalıdır. Yani söz konusu belirtilerin varlığı, kişinin kanser olduğunu göstermez. Belirtiler, uzman bir doktor tarafından yorumlanarak kişinin durumu değerlendirilir. Akciğer kanseri sebepleri gibi belirtiler de kişilere göre değişir.
Prof. Dr. Semih Halezeroğlu, bu alandaki deneyimi ile dikkat çeker. Bahsedilen belirtilerin doğru yorumlanması ve ek tetkiklerle kişinin durumunun net şekilde ortaya konması için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Akciğer Kanseri Sebepleri
Akciğer kanseri sebepleri, bu hastalığa ilişkin riski ciddi anlamda artırmaktadır. Bu sebepler, kişinin kesin olarak kanser olacağı anlamına gelmese de kansere yakalanma riskini yükseltmektedir. Yaygın olarak görülen akciğer kanseri sebepleri şunlardır:
1 – Sigara Kullanımı
Sigara içmek, en önemli akciğer kanseri nedeni olarak kabul edilir. Listenin en başında yer alır. Hatta diğer kanser türlerinin oluşmasına da yol açar. Bu yüzden sigara, akciğer kanseri sebepleri arasında başta gelir.
Yapılan araştırmalar, akciğer kanseri vakalarının yaklaşık %85’inden sigaranın sorumlu olduğunu göstermektedir. Sigara dumanı içerisinde çok sayıda kanserojen madde vardır. Benzopiren, nitrozaminler, poliklorlu aromatik hidrokarbonlar, zifir ve katran bunlardan bazılarıdır. Söz konusu maddeler DNA hasarına yol açar ve kansere neden olur.
Kanser riski için kişinin kendisinin sigara içmesi gerekmez. Sigara içilen ortamda çok fazla zaman geçiren, yani pasif içici olanlar da risk altındadır. Benzer şekilde nargile, pipo, puro ve diğer tütün ürünleri de akciğer kanseri sebepleri arasında yer alır.
2 – Radon Gazı
Uranyum doğal olarak parçalandığında radon gazı oluşur. Radon, radyoaktif bir gazdır ve kanser riskini ciddi anlamda artırır. Özellikle kapalı alanlarda birikerek dozu artar. Bu tür alanlarda olanlar veya yaşayanlar, yüksek yoğunlukta radon gazına maruz kalır. Üstelik böylesine tehlikeli bir gaza maruz kaldıklarını çoğu zaman fark etmezler. Radon, bundan dolayı sinsi akciğer kanseri sebepleri arasında yer alır.
3 – Asbest
Birçok alanda kullanılan asbest, solunduğu zaman akciğere yerleşir. Akciğerdeki miktarına göre inflamasyona ve fibrozise yol açar. Uzun süre maruz kalındığında ise akciğer kanseri ile mezotelyoma riskini artırır. En ciddi akciğer kanseri sebepleri arasında gösterilir.
Sigara kullananların asbeste maruz kalması durumunda kanser riski katlanarak artar.
4 – Kimyasal Maddeler
Bazı meslek gruplarının maruz kaldığı kimyasal maddeler kanser riskini artırmaktadır. Bu yüzden bazı mesleklerdeki vaka sayısı ya da akciğer kanseri tedavisi gören kişi sayısı daha fazladır. Kanser riskini artıran kimyasal maddelerden öne çıkanlar şunlardır:
- Uranyum
- Asbest
- Arsenik
- Kadmiyum
- Krom
- Nikel
Buradaki kimyasallar, akciğer kanseri sebepleri içinde yer alır ve bunlara uzun süre maruz kalmak çok risklidir.
5 – Akciğer Hastalıkları
KOAH, yani Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı türünden inflamatuvar rahatsızlıklar, kanser için risk faktörüdür. Kronik inflamasyondan kaynaklı olarak mutasyonlara yol açma ve bunun da kansere dönüşme riski vardır.
Akciğer fibrozisi türünden rahatsızlıklarda ise organ dokusunda skarlaşma meydana gelir. Bu skarlaşma ise riski artırır ve akciğer kanseri sebepleri arasında gösterilir.
6 – Radyasyon
Radyasyon, her türden kanser için ciddi bir risk faktörüdür. Öyle ki, sık tekrarlanan röntgen ve tomografiler ve radyoterapi tedavileri dahi DNA hasarına neden olabilir. Bunun sonucunda ise hastaların bir anda akciğer kanseri ameliyatı olması gerekebilir.
7 – Yaşam Tarzı Faktörleri
Akciğer kanseri sebepleri içinde fark edilmesi zor olan ya da çok fazla umursanmayan, yaşam tarzına ilişkin faktörlerdir. Sağlıksız beslenme alışkanlıkları, hareketsiz bir yaşam, spor yapmama, aşırı alkol tüketimi gibi faktörler, kanser riskini direkt olarak artırır.
Akciğer kanseri tedavi yöntemleri içerisinde dahi yaşam tarzı değişiklikleri vardır. Hastaların sağlıklı bir yaşam tarzına sahip olmalarına özen gösterilir.
Akciğer Kanseri Sebepleri ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular
Akciğer kanseri sebepleri ile ilgili sık sorulan sorular ve bu soruların yanıtları aşağıda yer almaktadır.
1 – Akciğer Kanseri Öldürür mü?
Akciğer kanseri, ölümcül bir hastalıktır. Ancak erken teşhis ve doğru tedavi ile hastalıktan kurtulmak veya uzun yıllar yaşamak mümkündür.
2 – Akciğer Kanseri Sebepleri Nelerdir?
Akciğer kanseri sebepleri; sigara, tütün ürünleri, radon gazı, asbest, kanserojen kimyasallar, sağlıksız yaşam tarzı, radyasyon ve var olan akciğer hastalıkları olarak sıralanabilir. Ancak farklı nedenler ve risk faktörleri de vardır.
3 – Akciğer Kanseri Üzüntüden Olur mu?
Stres, vücudun savunma sistemini olumsuz etkileyen bir unsurdur. Buna karşın stresin direkt kansere neden olduğunu gösteren bir araştırma yoktur.
4 – Hiç Sigara İçmeyen Akciğer Kanseri Olur mu?
Akciğer kanserinin en önemli nedeni sigara ve diğer tütün ürünleridir. Sigara ve diğer tütün ürünlerini kullanmayanlar, riski ciddi şekilde azaltır. Ancak bu hastalığın farklı nedenleri de vardır. Dolayısıyla hiç sigara içmeyenler de akciğer kanseri olabilir.
5 – Akciğer Kanseri En Çok Kimlerde Görülür?
Sigara içmek, akciğer kanseri sebepleri arasında öne çıkar. Sigara içenlerde, radyasyona ve zararlı kimyasallara maruz kalanlarda kanser riski çok daha yüksektir.